Top
Przekaż 1% podatku
Przekaż 1% podatku

Darowizny na rzecz Stowarzyszenia

Bank PEKAO S.A o/Kraków

28 1240 1431 1111 0000 1045 1072

Czytelnia

Główne cechy okresu starości
Kreska strona
Dorota Szkolak
"W przeszłości otaczano ludzi starych głębokim szacunkiem. Łaciński poeta Owidiusz pisał, że Wielka była niegdyś cześć dla siwej głowy. Kilkaset lat wcześniej grecki poeta Fokilides napominał: Szanuj siwe włosy, a mądrego starca otaczaj czcią jak własnego ojca.
A dzisiaj? Jeśli spróbujemy przyjrzeć się obecnej sytuacji, przekonamy się, że w niektórych społeczeństwach starość jest ceniona i poważana, w innych zaś nie cieszy się szacunkiem, ponieważ panująca tam mentalność stawia na pierwszym miejscu doraźną przydatność i wydajność człowieka. Pod wpływem tej postawy tak zwany trzeci lub czwarty wiek jest często lekceważony, a sami ludzie starsi muszą zadawać sobie pytanie, czy ich życie jest użyteczne". (Jan Paweł II, 1999). Starzenie się jest normalnym procesem fizjologicznym, w którym organizm przechodzi szereg zmian. O tym, że starość jest nieunikniona wie każdy z nas. Gerontolodzy próbowali określić, kiedy dokładnie rozpoczyna się okres starości. Niektórzy wyróżniają wczesną i późną starość. Ta pierwsza obejmuje lata 65-74, natomiast druga - od 75 roku wzwyż. Przez ostatnie lata badania nad ludźmi starymi nabrały przyspieszenia. W miarę jak wzrasta oczekiwana długość życia człowieka, ludzie starzy stali nia pojawia się już wcześniej: siwe włosy, zmarszczki, przybieranie na wadze, zmniejszanie się siły i sprężystości mięśni, kłopoty ze wzrokiem i słuchem. Do podstawowych cech starości zaliczamy: - ograniczenie samodzielności życiowej, - nasilenie się zależności od otoczenia, - spadek zdolności adaptacyjnych. Starość jest okresem trudnym, dlatego tak ważne się przedmiotem zainteresowania psychologów, pracowników medycznych, polityków. Powstaje też wiele sporów dotyczących starości. Niektórzy gerontolodzy uważają, że możliwości intelektualne obniżają się wraz z wiekiem, inni nie akceptują tego stanowiska. Niektórzy uważają, że warunkiem pomyślnego przystosowania się do starości jest częściowe wyłączenie się jednostki ze społeczeństwa, inni uważają, że aktywne życie i możliwość samorealizacji pozwala pomyślnie zaakceptować zmiany w późnych latach życia. w miarę przybywania lat zmniejsza się ilość tkanki nerwowej, serce, płuca i system nerwowy stają się mniej wydolne, obniża się odporność organizmu. z tego powodu ludzie starzy są bardziej podatni na choroby oraz trudniej przebiega ich leczenie. Wiele oznak początków starzejest odpowiednie przygotowanie człowieka do jej przeżywania. w miarę przybywania lat zmieniają się potrzeby człowieka, zmienia się też perspektywa życiowa. Ogromnej wagi nabierają podstawowe sprawy dnia codziennego, odchodzą w cień ambicje, które do tej pory motywowały do działania. Często pojawia się refleksja dotycząca przeszłości.

STATYSTYCZNA STAROśĆ

Według danych z ostatniego powszechnego spisu ludności, przeprowadzonego w 2002 roku, w Polsce żyje 38.230 mln osób, i w porównaniu do spisu ludności z 1988 roku wzrosła liczba osób w wieku produkcyjnym niemobilnym oraz w wieku poprodukcyjnym. Wzrost liczby ludności wieku 45 - 64 lat o ponad 1.748 mln osób wiąże się z wejściem w wiek niemobilny osób urodzonych w okresie wyżu demograficznego w połowie lat 50. w 2002 roku w miastach mieszkało 3.462 mln osób powyżej 60 roku życia i prawie 2.287 mln na wsi. Biorąc pod uwagę procentowy rozkład ludności, osoby powyżej 60 roku życia stanowiły 15% ogółu społeczeństwa. Szacuje się, że w 2050 odsetek ludzi starych wyniesie 35% populacji. W listopadzie 2000 roku CBOS przeprowadził badanie opinii publicznej na temat sytuacji ludzi starych w Polsce. Na podstawie otrzymanych wyników okazuje się, że co drugi dorosły Polak zna osobiście kogoś, kto ma z powodu wieku trudności z samodzielnym życiem, co czternasty ankietowany przyznaje, że sam ma takie problemy. 29% ankietowanych deklarowało udzielanie pomocy ludziom w wieku sędziwym, ale 71% respondentów przyznało, że nie podejmuje żadnych działań na rzecz ludzi starych. Polacy najczęściej pomagają osobom z najbliższej rodziny (67%), grona znajomych (25%) i przyjaciół (14%). Najmniejszy zakres ma pomoc udzielana przez instytucje powołane do jej niesienia, tj. ośrodki pomocy społecznej, organizacje charytatywne. Myśląc o własnej starości respondenci odczuwali różne lęki. Tylko 4% z nich odpowiedziało, że niczego się nie obawiają. Pozostali odczuwali lęk przed: chorobami, zniedołężnieniem i utratą pamięci - 71%; byciem ciężarem dla innych, utrata samodzielności - 58%; złymi warunkami życia i trudnościami związanymi z utrzymaniem się - 41%; samotnością, utratą bliskich - 37%; cierpieniem - 20%; niepewnością związaną z tym, z kim będą mieszkać, kto się będzie nimi opiekować - 15%; poczuciem, że jest się niepotrzebnym - 12%. Wypowiadając się na temat własnej starości, osoby badane podkreślały znaczenie niezależności i samodzielności. Uznaniem społecznym cieszyły się wyłącznie rozwiązania, które stwarzają osobom w podeszłym wieku możliwość pozostania w naturalnym środowisku.

PROBLEMY OKRESU STAROśCI

Wszechobecny we współczesnych czasach "kult młodości" odsuwa ludzi starych poza margines toczącego się życia. Wydaje się, że nikt nie pamięta ile zawdzięczamy starzejącym się ludziom, ze względu na ich osiągnięcia, ciężką pracę, podatki, miłość, troskliwość jaką okazali w minionych latach. Dlatego do najważniejszych problemów dotykających tę grupę można zaliczyć samotność, chorobę, inwalidztwo, niepełnosprawność, życie w ubóstwie, poczucie nieprzydatności. W życiu każdej starszej osoby pojawia się niepełnosprawność, jako niemożność wykonywania danych czynności prawidłowo, dalszego wykonywania zadań, korzystania z dotychczasowego sposobu życia i prowadzenia domu. Jest to wynik słabnącego wzroku, coraz gorszej sprawności fizycznej, a także występujących ze względu na wiek schorzeń, zachorowań. u niektórych pojawiają się kłopoty z podstawowymi czynnościami takimi jak: mycie, jedzenie, ubieranie się, toaleta osobista, a niemożność ich wykonania jest wyjątkowo przykra i godząca w godność. Nie bez znaczenia pozostaje również sytuacja ekonomiczna w jakiej przychodzi żyć ludziom w podeszłym wieku: brakuje pieniędzy na lekarstwa, media, zakupy podstawowych artykułów spożywczych. Niskie dochody sprawiają, iż to ludzie starsi należą do najbiedniejszej warstwy społecznej. Jednak w opinii osób starych najbardziej dokuczliwa jest samotność. Zanik rodzin wielopokoleniowych powoduje, iż osoby starsze nie mogą liczyć na opiekę i zainteresowanie własnych dzieci. Rodzina, która do tej pory wypełniała całe życie osoby usamodzielnia się, partner umiera. Często senior znajduje się we własnej rodzinie, ale w niekorzystnej sytuacji. Największy problem pojawia się wówczas, gdy starszy człowiek staje się niesprawny i zaczyna być ciężarem dla własnej rodziny. Optymistyczną strategią dla okresu starości i osób starszych zgodnie z głosem gerontologów jest "nie dodawać lat do życia, ale życia do lat". Starość nie jest bowiem stanem wyjątkowym lub chorobowym, lecz kolejnym, normalnym etapem ludzkiego życia.

Dorota Szkolak

Pozostale aktualnosci
Mózgowe porażenie dziecięce   Rodzeństwo   Bliźniaki
dr med. Monika Gasińska
wiecej
 
Grażyna Banach-Kociołek
 
Joanna Ochał
pik
Kwartalnik „Światło i cienie” Pobierz program do rozliczania PITa

ChSON "Ognisko" | ul. Lubelska 21 | 30-003 Kraków
tel. +48 12 423 12 31 | faks: +48 12 422 96 38 | e-mail: biuro@ognisko.org.pl

DEKLARACJA DOSTĘPNOŚCI

Projekt i realizacja: Otwarte

e-mail Projekt i realizacja Otwarte